Investeren in blockchain: waar moeten bedrijven rekening mee houden?

Steeds meer bedrijven en industrieën houden zich bezig met blockchain technologie. Uit onderzoek blijkt dat er tot en met juli 2018 al 3078 nieuwe bedrijven in China zijn gevestigd met ‘quakialian’ in hun bedrijfsnaam. Dit is het Chinese woord voor blockchain. Dit is 5.5 keer zoveel als in 2017. Daarnaast zijn er tientallen bedrijven die overwegen om te investeren in blockchain. Op welke factoren moeten bedrijven letten voordat ze een definitieve beslissing maken?

Industrieën en de blockchain technologie

Allerlei industrieën kunnen gebruik maken van de relatief nieuwe blockchain technologie. De winst die ze er mee kunnen maken loopt echter uiteen, evenals de bijbehorende kosten. Het bedrijf McKinsey heeft een schema opgesteld waarin de mogelijke inkomsten en kosten per industrie overzichtelijk staan opgesteld. Ook staat aangegeven of de mogelijke kosten en inkomsten hoog, gemiddeld of laag zullen zijn. Tevens wordt de mogelijke sociale impact van de blockchain implementatie vermeldt. Dit geeft aan of (mogelijke) klanten er door worden beïnvloed. Zo kunnen ze wellicht sneller en veiliger betalen dankzij blockchain. Als bedrijf kun je dit schema eventueel gebruiken om te bepalen of een investering in blockchain technologie de moeite waard is.

De groei van de blockchain technologie

Speculatie en blockchain zijn met elkaar verweven. Het is met name Bitcoin die regelmatig de kranten vanwege de hoge volatiliteit. Deze wereldberoemde cryptocurrency heeft sinds het ontstaan in 2009 pieken en dalen gekend. Dat mensen bij blockchain meteen denken aan Bitcoin is niet zo vreemd, als je bedenkt dat de marktwaarde in 2017 steeg van minder dan 20 miljard dollar naar meer dan 200 miljard aan het einde van het jaar. Dergelijke trends zijn ook bij de koers van Ethereum te zien.

Onderzoek naar implicaties van blockchain

Blockchain en Bitcoin hebben de aandacht getrokken van de overheid, de bedrijfswereld, de banken. Inmiddels houdt ook de onderzoekswereld zich er mee bezig. Zo suggereert een onderzoek van The World Economic Forum dat in 2027 tien procent van het wereldwijde bruto nationaal product op de blockchain zal worden opgeslagen. Bovendien hebben diverse overheden rapportages uitgebracht over de mogelijke gevolgen van blockchain. De cijfers zijn tekenend: in de afgelopen twee jaar heeft blockchain ruim 3.7 miljoen zoekresultaten op Google opgeleverd. In totaal zijn er meer dan een half miljoen publicaties verschenen over de blockchain technologie. Niet alleen Bitcoin maar ook andere cryptocurrencies en blockchain platforms, zoals Ethereum, kunnen rekenen op veel aandacht.

Toenemend aantal risicokapitaal van start-ups

Het is veelzeggend dat er op dit moment grote investeringen worden gedaan in blockchain. De cijfers liegen er niet om. Het risicokapitaal van blockchain start-ups steeg naar meer dan een miljard dollar in 2017. Ook het blockchain investeringsmodel van de zogeheten Initial Coin Offerings (ICO) laat een interessante ontwikkeling zien. In 2017 nam het aantal verkopen van cryptocurrency tokens van nieuwe ondernemingen toe naar meer dan 5 miljard dollar. Zonder de investeringen van grote technologiebedrijven was dit niet mogelijk geweest. Zo heeft IBM, goed voor meer dan duizend personeelsleden, meer dan 200 miljoen geïnvesteerd in de Internet of Things (IoT). Dit zijn objecten met een eigen IP-adres die data versturen over een netwerk, zoals blockchain.

Technologie is nog in ontwikkeling

De blockchain technologie is op dit moment populair. Het is echter nog in ontwikkeling en maakt deel uit van een groeiende markt. Daardoor is het voor veel bedrijven nog onduidelijk hoe zij met deze technologie daadwerkelijk succes kunnen boeken. Voor een deel van de ondernemingen zal het uiteenlopen op een mislukking. Ze zullen weinig rendement maken als ze experimenten van blockchain oplossingen uitvoeren zonder enige structuur. Ook is de kans op succes klein wanneer er te weinig wordt gekeken naar de uitvoerbaarheid van de blockchain technologie of als er geen evaluaties plaatsvinden. Wanneer men dit beseft rijst er een belangrijke vraag: hoe kunnen bedrijven uitvinden of de blockchain technologie een strategische waarde heeft die een grote investering de moeite waard maakt?

Moet je als bedrijf wel of niet investeren in blockchain?

’Wel of niet investeren in blockchain?’ is een vraag waar bedrijven over de hele wereld zich op dit moment mee bezig houden. Het antwoord daarop is afhankelijk van de onderneming zelf. Zo ligt het onder andere aan de marktpositie en op welke manieren een bedrijf de blockchain technologie wil gaan toepassen. Het is belangrijk om dit goed in kaart te hebben voordat er een investering gedaan wordt.

Economische prikkels om blockchain te gebruiken

Bedrijven en instituties die transacties versturen en ontvangen kunnen gebruik maken van blockchain om fraude zoveel mogelijk te verkleinen. Dit verhoogt de transparantie en verlaagt de complexiteit van transacties. De economische prikkels die daardoor ontstaat drijft steeds meer bedrijven de blockchain technologie omarmen, in plaats van dat ze er van weglopen.

Wat zijn de voordelen van blockchain?

De grootste voordelen van blockchain zijn decentralisatie, veiligheid door cryptografie, transparantie en onveranderlijkheid. Deze kenmerken zorgen voor het verifiëren van informatie en het plaatsvinden van waardeoverdracht zonder dat er een derde partij, zoals een hoge autoriteit, nodig is. De blockchain technologie heeft niet een functie, maar kan op meerdere manieren worden gebruikt en aangepast om een bepaalde toepassing mogelijk te maken.

Welk blockchain model heeft de grootste kans van slagen?

Het commerciële blockchain model dat voor bedrijven, banken en instituties waarschijnlijk de hoogste kans van slagen heeft is voor bevoegden en niet zozeer publiek. Het staat ook wel bekend als de ‘private blockchain’. Een publieke blockchain, waarvan Bitcoin een goed voorbeeld is, heeft geen centrale autoriteit. Niet elk bedrijf vindt dit een voordeel. Sterker nog, sommige partijen zien de publieke blockchain als een storend verschijnsel op de markt. Een blockchain voor bevoegden wordt daarentegen op een privé netwerk geplaatst, met gecontroleerde toegang.

Private blockchain en publieke blockchain

Een private blockchain geeft zowel kleine als grote bedrijven de mogelijkheid om commerciële waarde te halen uit blockchain implementaties. Dit betekent dat dominante spelers er tijd- en geldwinst mee kunnen behalen zonder dat ze hun positie als centrale autoriteit verliezen. Ook maakt een private blockchain het mogelijk om samen te werken met andere spelers uit de industrie om waarde te creëren. Dit heeft te maken met het feit dat deelnemers veilig gegevens met elkaar kunnen uitwisselen terwijl ze tegelijkertijd de controle bewaren over wat er wordt uitgewisseld, wanneer dat gebeurt en met wie.

Private blockchain en commerciële winst

Diverse bedrijven zijn op dit moment bezig met het ontwikkelen van een private blockchain, met het oog op commercieel succes in de toekomst. Ze voeren op kleine schaal experimenten uit voordat de blockchain geïmplementeerd wordt. Voorbeelden van huidige toepassingen van een blockchain is bijvoorbeeld het verminderen van het werk dat backoffice met zich meebrengt. Deze blockchain gebruikt de Australische Securities Exchange voor diverse bedrijven die actief zijn in de aandelenwereld.

Samenwerkingsverband IBM en Maersk Line

IBM en Maersk Line, het grootste scheepsbedrijf ter wereld, een samenwerkingsverband gesloten om een eigen private blockchain platform te introduceren op de markt. Het moet uiteindelijk een veilige leveringsketen voor transacties en papierwerk worden voor iedereen die betrokken is bij wereldwijde scheepvaart transacties.

Onderzoek naar strategisch belang van blockchain

Bedrijven en industrieën laten zich bij de keuze voor blockchain niet alleen leiden door economische prikkels. Het strategisch belang speelt ook een rol. Het betreft een diepgaand onderzoek naar verschillende sectoren met interviews door experts en bedrijven. Uiteindelijk heeft dit geleid naar meer dan negentig soorten toepassingen in allerlei industrieën die zich in een verschillende fase van hun ontwikkeling bevinden. De verschillende toepassingen zijn getest en geëvalueerd om uit te vinden wat de impact en de haalbaarheid van de verschillende toepassingen van de blockchain technologie is. Op die manier moet de strategische waarde van de blockchain in kaart worden gebracht.

Drie conclusies

Uiteindelijk heeft een analyse van het strategisch belang van blockchain tot drie conclusies geleid. Ten eerste blijkt dat blockchain niet hoeft te functioneren als een soort tussenpersoon om waarde te genereren. Dit stimuleert het opzetten van commerciële toepassingen, aangezien er geen totale afhankelijkheid is van blockchain. Ten tweede zal de korte termijn waarde van blockchain een zeer belangrijke rol spelen bij het verlagen van de kosten voordat er zakelijke verdienmodellen zullen ontstaan.

De coopetition paradox

Ook belangrijk om te vermelden is dat het nog minstens drie tot vijf jaar zal duren voordat blockchain daadwerkelijk op schaal uitvoerbaar zal zijn, hoofdzakelijk omdat het lastig is om de een gezamenlijke standaard te creëren. Dit heeft te maken met de zogeheten “coopetition paradox’, wat betekent dat bedrijven zowel samenwerken als elkaar beconcurreren. Daardoor ontstaan er spanningen waardoor bedrijven niet met elkaar op een lijn staan.

Gestructureerde benadering is van belang

Om problemen zoals de coopetition paradox te voorkomen dienen bedrijven te kiezen voor een gestructureerde benadering wanneer het gaat om het implementeren van blockchain technologie. Een onderneming kan alleen de waarde van een technologie herkennen door op pragmatische en sceptische wijze naar de impact en de haalbaarheid te kijken. Dit dienen ze stukje voor stukje te doen. Tevens is het belangrijk dat een bedrijf zich bezig houdt met de ‘pijnpunten’ van bepaalde toepassingen in specifieke industrieën.

Maatregelen die passen binnen het bedrijf

De bovenstaande uitleg klinkt ingewikkelder dan het is. Het komt er op neer dat bedrijven waarde creëren door een strategische aanpak te gebruiken voor blockchain. Ze moeten daarbij rekening houden met hun positie op de markt en bepaalde maatregelen nemen. Denk bijvoorbeeld aan het instellen van een bepaalde standaard en het vormgeven van een bepaald ecosysteem die past bij het bedrijf. Tevens dient duidelijk te zijn hoe er moet worden omgegaan met regelgevende barrières.

Blockchain als marktoplossing

Met de juiste strategische benadering kunnen bedrijven op de korte termijn al waarde creëren. De partijen die hun blockchain technologie weten te presenteren als een marktoplossing zullen de meeste winst behalen.

Wat is de potentie van blockchain?

Niemand weet wat de toekomst brengt, ook niet wanneer het gaat om de blockchain technologie. Het heeft voor bedrijven potentie als operationeel model. Zo kunnen bedrijven kosten besparen op hun bestaande processen omdat er bij transacties op de blockchain geen derde partijen betrokken zijn. Daarnaast hoeven er voor het bewaren van data geen administratieve inspanningen meer te hoeven verricht, aangezien de blockchain dit zelf doet. Daardoor kunnen blockchain dienstverleners geld en tijd besparen.

Kostenbesparing

Wie zich verdiept in de monetaire impact van blockchain komt tot de ontdekking dat ongeveer zeventig procent van de winst voor bedrijven uit kostenbesparing komt. Pas daarna volgt het behalen van winsten en kapitaalondersteuning.

Open-standaard protocol

Blockchain zou de nieuwe open-standaard protocol kunnen worden voor het opslaan en verzenden van transacties en het veilig bewaren van identiteitsgegevens. Niemand kan op dat vlak de potentie van deze technologie ontkennen. Blockchain technologie zou voor een entiteit, of het nu een klein of groot bedrijf is, de oplossing kunnen vormen om een eigen database te beheren.

Peer-to-peer modellen

We hebben het nog niet gehad over peer-to-peer modellen. Deze zijn commercieel interessant omdat blockchain in staat is om gebruikers met tokens te belonen voor hun bijdragen aan het netwerk. Tevens kan iedereen die een bijdrage doet een aandeel krijgen in de blockchain, die in de loop van de tijd meer waard zou kunnen worden. Om dit te bereiken is er nog wel een mentaliteitsverandering nodig. Gebeurt dit, dan kan blockchain het handelsmodel zoals we dat tegenwoordig kennen voorgoed veranderen.

Succes hangt af van adoptie en implementatie

Het succes van de blockchain hangt in belangrijke mate af van de manier waarop bedrijven de technologie adopteren en implementeren. Er zijn al een aantal industrieën die blockchain gebruiken. Zo experimenteert de Rotterdamse haven op dit moment met de nieuwe technologie. Blockchain wordt ingezet om havens veiliger en efficiënter te maken. Zo wisselen schepen inmiddels vrachtgegevens voor douaneaangiften via het dataplatform Nxtport.

Dit artikel is onderdeel van een reeks:

• Investeren in blockchain: waar moeten bedrijven rekening mee houden?
• Voor welke toepassingen kan blockchain worden gebruikt?
• Welke strategieën gebruiken bedrijven voor blockchain implementatie?